“Έφυγε” από τη ζωή ο Νίκος Παππάς, ο κυβερνήτης του θρυλικού αντιτορπιλικού “Βέλος”, του Κινήματος του Πολεμικού Ναυτικού.
Ο ναύαρχος Παππάς νοσηλευόταν για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα στο ΝΝΑ, πρόσφατα όμως είχε επιστρέψει στο σπίτι του, επιλέγοντας να δώσει εκεί την τελευταία του μάχη με το πρόβλημα υγείας που αντιμετώπιζε. Η κηδεία του θα γίνει στην Κύμη.
Το Βέλος ΙΙ (Αντιτορπιλικό) / D-16 Αντιτορπιλικό τύπου ‘FLETCHER’, ήταν πλοίο του πολεμικού Ναυτικού το οποίο το 1973 κατά την διάρκεια εκπαιδευτικών ασκήσεων του ΝΑΤΟ αποστάτησε και ζήτησε άσυλο στην Ιταλία και συγκεκριμένα στο Φιουμιτσίνο της Ιταλίας, ως αποτέλεσμα του αποτυχημένου Κινήματος του Ναυτικού.
Κυβερνήτης του πλοίου ήταν ο Νικόλαος Παππάς, ο οποίος μαζί με έξι αξιωματικούς και 25 υπαξιωματικούς ζήτησαν πολιτικό άσυλο και παρέμειναν εκεί ως πολιτικοί εξόριστοι. Η κίνηση αυτή επέφερε πλήγμα στην Χούντα των Συνταγματαρχών. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι όταν εισέβαλαν οι Τούρκοι στην Κύπρο το αντιτορπιλικό Βέλος έσπευσε να βοηθήσει στην άμυνα του νησιού.
Το πλοίο μετά την αποχώρηση από τη ΝΑΤΟϊκή άσκηση αγκυροβολεί ενάμισι μίλι έξω από το Φιουμιτσίνο. Το νέο διαρρέει στον διεθνή Τύπο από το Στρατηγείο του ΝΑΤΟ και, φυσικά, προκαλεί τεράστιο δημοσιογραφικό ενδιαφέρον με πρώτο και καίριο ερώτημα «πού είναι το Βέλος;». Την ίδια ώρα, από το Φιουμιτσίνο, μέλη του πληρώματος ειδοποιούν τον Τύπο.
Ο Κ. Γκορτζής ήταν ο αγγλομαθής που έλαβε εντολή από τον Νίκο Παππά να ενημερώσει τον διεθνή Τύπο, ςως εξής: «Ασοσιέιτεντ μπουονασέρα απαντά η τηλεφωνήτρια. Ντου γιου σπικ Ινγκλις; ρωτάω. Νον πάρλο Ινγκλέσε μι ντισπιάτσε μου απαντάει, οπότε επιστρατεύω όσα μου είχαν μείνει από τη συνεργασία με τα ιταλικά πλοία στις Ασκήσεις, ιο σόνο ουφιτσιάλε ντελα μαρίνα μιλιτάρε Γκρέκα. Αααα κάνει η κοπελιά λες και περίμενε αυτό το τηλεφώνημα και με περνάει σ’ έναν άψογα αγγλομαθή, στον οποίο και ανακοινώνω ότι αύριο το πρωί ο κυβερνήτης του Βέλος θα δώσει συνέντευξη Τύπου πάνω στο πλοίο ανοιχτά του Φιουμιτσίνο».
Μέσα στη νύχτα λειτουργούν ακατάπαυστα και τα τηλέφωνα των υπουργείων Εξωτερικών Ελλάδας και Ιταλίας, με σταθερό αίτημα της πρώτης να μη γίνει δεκτό οποιοδήποτε αίτημα πολιτικού ασύλου και να συλληφθεί και απελαθεί όποιος αποβιβαστεί στην Ιταλία.
Η ιταλική κυβέρνηση Αντρεότι, από τη μία πιέζεται από την Ελλάδα και από την άλλη προβληματίζεται για το πώς θα αντιμετωπίσει μια πρωτόγνωρη κατάσταση σαν κι αυτή.
Οι Ιταλοί ειδοποιούν το πλήρωμα ότι θα πρέπει να αποβιβαστεί και να τους μεταφέρουν σε κάποιο ξενοδοχείο. «Ο κατάλογος όσων θα εγκατέλειπαν το πλοίο από 210 μέλη σβήσε-γράψε, ξανασβήσε-ξαναγράψε, με συνεχείς επεμβάσεις του κυβερνήτη για να τηρηθούν οι αρχικές οδηγίες/επιθυμίες του, είχε σταθεροποιηθεί στον αριθμό 30. Ο Παππάς, έξι σημαιοφόροι και 23 υπαξιωματικοί. Επιβιβαζόμαστε χαιρετώντας τη σημαία και φιλώντας τη λαμαρίνα. Τα μεγάφωνα ηχούν αναχώρηση κυβερνήτου και ακολουθεί το σφύριγμα της τιμητικής ακινησίας. Ενας με στολή ναύτη σαλτάρει μπροστά στον κυβερνήτη. Θα ‘ρθω κι εγώ, αλλιώς θα κολυμπήσω μέχρι έξω, λέει ο εθελοντής δίοπος μηχανικός Γιώργος Μαντζάνας. Ετσι, φεύγουμε τριάντα ένας», αφηγείται ο Κ. Γκορτζής.
Το πρωινό της Δευτέρας 28 Μαϊου όλες οι ιταλικές εφημερίδες με μεγάλους τίτλους στην πρώτη σελίδα ζητούν πολιτικό άσυλο στους Ελληνες ναυτικούς και μέμφονται τα περιοριστικά μέτρα του Αντρεότι σ’ αυτούς. Πρωτοσέλιδο είναι το «Βέλος» και σε όλες τις ευρωπαϊκές εφημερίδες, αλλά και στους «Japan Τimes»! Παράλληλα, είναι η πρώτη είδηση σε όλα τα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις. Και θα παραμείνει εκεί για πολλές εβδομάδες, προκαλώντας πανικό στη χούντα.
Ημερομηνία εκδήλωσης του κινήματος του Ναυτικού ορίστηκε η 23η Μαϊου 1973. Το σχέδιο προέβλεπε αποκλεισμό του Πειραιά και άλλων μεγάλων λιμανιών, κατάληψη της Σύρου (όπου και η Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του Στρατού) και πρόσκληση των πολιτικών όλων των κομμάτων για να σχηματίσουν πολιτική εθνική κυβέρνηση.
Την παραμονή όμως αποφασίστηκε η αναβολή του.
Στις 25 Μαϊου 1973 το «Βέλος» μετείχε σε ασκήσεις με τα άλλα ΝΑΤΟϊκά πλοία. Ο κυβερνήτης του πλοίου Νίκος Παππάς, έπειτα από συζήτηση με το πλήρωμά του, ανακοινώνει στο ΝΑΤΟ ότι το πλοίο του αποχωρεί από την άσκηση.
Το πλοίο έστρεψε αμέσως προς τις ακτές της Ιταλίας και από τον ασύρματό του εξέπεμπε στην αγγλική γλώσσα το ακόλουθο σήμα προς τον αρχηγό των Δυνάμεων του ΝΑΤΟ, στρατηγό Γουντπάστερ, αλλά και τον διοικητή της Μοίρας των συμπλεόντων:
«Πιστοί στη συμμαχία και στον πολιτισμό των λαών μας, ο οποίος έχει θεμελιωθεί επί των αρχών της δημοκρατίας, της προσωπικής ελευθερίας και του σεβασμού των νόμων, όλοι οι αξιωματικοί και το πλήρωμα (270 άνδρες) του πλοίου μου, ως ένας άνθρωπος, πιστοί στον δοθέντα όρκο μας, με βαθύτατη λύπη εγκαταλείπουμε τις ασκήσεις. Με τη συμπάθεια ολόκληρου του ελεύθερου κόσμου θα παλέψουμε για να επαναφέρουμε τη δημοκρατία στην Ελλάδα.
Σας είναι πολύ καλά γνωστό και ιδιαιτέρως στους Αμερικανούς ότι μια συμμορία ιδιοτελών αξιωματικών επέβαλε στην Ελλάδα μια απάνθρωπη και μισητή δικτατορία προ έξι και πλέον ετών. Η σημερινή εξέγερση του Ναυτικού ανταποκρίνεται στα αισθήματα ολόκληρου του λαού της χώρας μας».
Ο διοικητής της Μοίρας των πλοίων, ο Τούρκος πλοίαρχος Μπιρέν, μόλις πήρε το σήμα απάντησε: «Good luck Νick» (Καλή Τύχη Νίκο!).
Ο διοικητής του ΝΑΤΟ, βεβαίως, δεν απάντησε ποτέ.
Ο Παπούλιας για τον θάνατο του Ναύαρχου Νίκου Παππά
«Η Ελληνική Δημοκρατία χρωστά πολλά στον Ναύαρχο Νίκο Παππά, που πρωταγωνίστησε στην “ανταρσία του Βέλους”, μια μοναδική στιγμή στον αντιδικτατορικό αγώνα» αναφέρει στο συλλυπητήριο μήνυμά του για τον θάνατο του Ναύαρχου Νίκου Παππά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας.
«Οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι περήφανες για το παράδειγμά του και όλοι μας του οφείλουμε σεβασμό και ευγνωμοσύνη. Η νέα γενιά έχει να διδαχθεί και να εμπνευστεί παρακολουθώντας τη διαδρομή του.
Θέλω να εκφράσω στους δικούς του ανθρώπους τη θλίψη μου για τον θάνατό του».
Ο Α. Σαμαράς για το θάνατο του Ναύαρχου Νίκου Παππά
Τίμησε το Πολεμικό Ναυτικό και τις Ένοπλες Δυνάμεις, αναφέρει ο Αντώνης Σαμαράς στη δήλωσή του για το θάνατο του Ναύαρχου Νίκου Παππα.
Η δήλωση του πρωθυπουργού έχει ως εξής:
«Ο Ναύαρχος Νίκος Παππάς, ο Κυβερνήτης του θρυλικού αντιτορπιλικού “Βέλος” έφυγε από κοντά μας.
Άφησε, όμως, απαράμιλλες παρακαταθήκες αγώνων και προσφοράς στην Πατρίδα μας.
Τίμησε το Πολεμικό Ναυτικό και τις Ένοπλες Δυνάμεις, σε δύσκολους και σκοτεινούς καιρούς.
Έγινε, με την πρωταγωνιστική συμμετοχή του στο Κίνημα του Ναυτικού, σύμβολο των αγώνων για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.
Κέρδισε, επάξια, εξέχουσα θέση στις σελίδες της νεότερης Ιστορίας μας.
Κέρδισε το θαυμασμό, την εκτίμηση και την ευγνωμοσύνη των Ελλήνων.
Η μνήμη του θα είναι αιώνια».
Ο Ε. Βενιζέλος για το θάνατο του Ναύαρχου Νίκου Παππά
«Ο Ναύαρχος Νίκος Παππάς συνέδεσε άρρηκτα το όνομά του με την ‘ανταρσία του Βέλους’. Αυτός και οι σύντροφοι του, έσωσαν την τιμή των Ενόπλων Δυνάμεων αγωνιζόμενοι για την αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας», αναφέρει σε δήλωσή του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος με αφορμή τον θάνατο του κυβερνήτη του θρυλικού αντιτορπιλικού “Βέλος”, του Κινήματος του Πολεμικού Ναυτικού.
«Ο Νίκος Παππας κράτησε ψηλά τη σημαία του Πολεμικού Ναυτικού, τη σημαία της Δημοκρατίας, τη σημαία του Έθνους. Η Ιστορία έχει γράψει το κεφάλαιο που τον αφορούσε ενώ αυτός βρισκόταν εν ζωή. Έφυγε απολαμβάνοντας την ευγνωμοσύνη της Πολιτείας και όλου του ελληνικού λαού», καταλήγει ο κ. Βενιζέλος.
Η ΔΗΜΑΡ για το θάνατο του Ναύαρχου Νίκου Παππά
Η Δημοκρατική Αριστερά εκφράζει τη θλίψη της για τον θάνατο του Νίκου Παππά, κυβερνήτη του θρυλικού «Βέλους» και πρωτεργάτη του Κινήματος του Ναυτικού.
Με την απόφασή του να αποχωρήσει από την άσκηση του ΝΑΤΟ τον Μάιο του 1973 κατάφερε μεγάλο πλήγμα στη χούντα και έκανε πρώτο θέμα διεθνώς την ελληνική αντίσταση εναντίον της δικτατορίας. Η ΔΗΜΑΡ εκφράζει τα συλλυπητήριά της στους οικείους του.
Το ΚΚΕ για τον θάνατο του Ναύαρχου Νίκου Παππά
«Το ΚΚΕ εκφράζει τα συλλυπητήρια στην οικογένεια του Ναύαρχου Νίκου Παππά, μια θαρραλέα μορφή της αντιδικτατορικής πάλης» αναφέρει το ΚΚΕ στο συλλυπητήριο μήνυμά του για τον θάνατο του Ναύαρχου, Νίκου Παππά.
Οι Αν. Έλληνες για τον θάνατο του Ναύαρχου Νίκου Παππά
«Έφυγε από κοντά μας ο επίτιμος Αρχηγός ΓΕΝ, ο Ναύαρχος και κυβερνήτης του θρυλικού αντιτορπιλικού ‘Βέλος’, ο πρωτεργάτης του κινήματος του Ναυτικού Νίκος Παππάς» αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους για τον θάνατο του Ναύαρχου Νίκου Παππά, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες.
«Ο Ναύαρχος Νίκος Παππάς αγωνίστηκε για την ανατροπή της Χούντας βάζοντας πάνω από όλα την πατρίδα και τους αγώνες για ιδεώδη, για την δημοκρατία και την ελευθερία.
Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες εκφράζουν την λύπη τους για τον θάνατο του Ναυάρχου Νίκου Παππά και απευθύνουν θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του» καταλήγει η ανακοίνωση των Ανεξάρτητων Ελλήνων.
Ο Δρίτσας για τον θάνατο του Ναύαρχου Νίκου Παππά
«Ο θάνατος του Νίκου Παππά δε σηματοδοτεί απώλεια. Σηματοδοτεί παρουσία και συνδέεται με τις πιο μεγάλες στιγμές των αγώνων για τη δημοκρατία και τότε και τώρα» αναφέρει σε δήλωσή του ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Θοδωρής Δρίτσας.
«Τιμούμε τον γενναίο αντιστασιακό, τον εμπνευσμένο ηγέτη του Πολεμικού Ναυτικού, τον υπηρέτη και υπερασπιστή της αξιοπρέπειας και της ευθύνης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΕΚΜ υποκλίνεται με σεβασμό στη μνήμη ενός ανθρώπου, που στάθηκε όρθιος σε όλη του τη ζωή» τονίζει ο κ. Δρίτσας.
Αφήστε μια απάντηση