Η ιστορία του θεάτρου της Επιδαύρου

Όταν ακούω Επίδαυρος, στο μυαλό μου έρχονται εικόνες και καταστάσεις από τα εφηβικά μου χρόνια μέχρι τώρα. Στην Επίδαυρο έχω πάει με λεωφορείο, με οτοστόπ και με Ι.Χ. Έχω μείνει στο Xenia Επιδαύρου, έχω κοιμηθεί με sleeping bag στο ύπαιθρο, έχω κάνει έρωτα, έχω φάει από τις καντίνες… Μέχρι και με την Isabelle Huppert έχω πάει να δω παράσταση…

Στην Επίδαυρο έχω δει υπέροχες παραστάσεις μεγάλων σκηνοθετών: Κάρολος Κουν, Μίνως Βολανάκης, Peter Stein, Γιάννης Κόκος, Λευτέρης Βογιατζής, Μιχάλης Κακογιάννης, Γιώργος Μιχαηλίδης κ.α. και έχω δει μεγάλους ηθοποιούς να παίζουν: Μελίνα Μερκούρη, Ειρήνη Παπά, Μάνος Κατράκης, Ελένη Χατζηαργύρη, Καρυοφιλλιά Καραμπέτη, Αμαλία Μουτούση, Όλια Λαζαρίδου, Νίκος Κουρής…

Δυστυχώς από τις παλιές, τις μυθικές παραστάσεις με ηθοποιούς που σφράγισαν το αρχαίο δράμα δεν πρόλαβα καμία. Ήμουν πολύ πιτσιρίκι όταν έπαιζε η Παξινού, ο Μινωτής, η Αρώνη, ο Κωτσόπουλος, η Συνοδινού, ο Φέρτης….

Η ιστορία του θεάτρου

Το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του ιερού που ήταν αφιερωμένο στο θεραπευτή θεό της αρχαιότητας, τον Ασκληπιό. Θεωρείται το τελειότερο αρχαίο ελληνικό θέατρο από άποψη ακουστικής και αισθητικής. Το αρχαίο θέατρο κατασκευάστηκε από τον αρχιτέκτονα Πολύκλειτο τον νεότερο όπως αναφέρει ο Παυσανίας – οποίος εξαίρει το θέατρο για τη συμμετρία και την ομορφιά του. Με μέγιστη χωρητικότητα 13.000 – 14.000 θεατών το θέατρο αρχικά φιλοξενούσε θρησκευτικές τελετές και θυσίες. Ύστερα τους μουσικούς, ωδικούς και δραματικούς αγώνες που συμπεριλαμβάνονταν στη λατρεία του Ασκληπιού. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε και ως μέσο θεραπείας των ασθενών, καθώς υπήρχε η πεποίθηση πως η παρακολούθηση δραματικών παραστάσεων είχε ευεργετικά αποτελέσματα για την ψυχική και σωματική υγεία των ασθενών.

Το κέντρο του θεάτρου αποτελεί η κυκλική ορχήστρα, διαμέτρου 20 μ. Στο κέντρο της βρίσκεται κυκλική λίθινη πλάκα, η βάση του βωμού, ή η θυμέλη. Απέναντι από το κοίλο και πίσω από την ορχήστρα αναπτύσσεται το σκηνικό οικοδόμημα του θεάτρου.

Οι ανασκαφές στο θέατρο της Επιδαύρου

Η πρώτη συστηματική ανασκαφή στο θέατρο ξεκίνησε το 1881 από την Αρχαιολογική Εταιρεία, υπό τη διεύθυνση του αρχαιολόγου Παναγή Καββαδία και διατηρήθηκε σε πολύ καλή κατάσταση χάρη στις αναστηλωτικές επεμβάσεις. Με τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν το θέατρο έχει ανακτήσει – εκτός από το σκηνικό οικοδόμημα – σχεδόν εξ’ ολοκλήρου την αρχική του μορφή.

Η πρώτη παράσταση στο θέατρο της Επιδαύρου ήταν η τραγωδία Ηλέκτρα του Σοφοκλή που ανέβηκε το 1938, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, με πρωταγωνίστριες την Κατίνα Παξινού και την Ελένη Παπαδάκη.

Οι παραστάσεις σταμάτησαν στην συνέχεια λόγω του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Οι θεατρικές παραστάσεις, στο πλαίσιο του οργανωμένου φεστιβάλ, ξεκίνησαν το 1954 και από τον επόμενο χρόνο (1955) καθιερώθηκαν ως ετήσιος θεσμός παρουσίασης του αρχαίου δράματος. Το Φεστιβάλ Επιδαύρου συνεχίζεται μέχρι και σήμερα και διεξάγεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Το θέατρο έχει σποραδικά χρησιμοποιηθεί και για να φιλοξενήσει σημαντικές μουσικές εκδηλώσεις. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Επιδαύρου έχουν εμφανιστεί στην Επίδαυρο ορισμένοι από τους μεγαλύτερους Έλληνες και ξένους ηθοποιούς, αλλά και η διάσημη Ελληνίδα σοπράνο Μαρία Κάλλας.

Αυτό θα πει κοσμοπλημύρα… (και χωρίς προσκλήσεις)

Η Μαρία Κάλλας στην Επίδαυρο, παγκόσμια είδηση

Luchino Visconti, Romy Schneider και Alain Delon ήρθαν στην Επίδαυρο να δουν την Κατίνα Παξινού να παίζει σε αρχαίο δράμα. (Αφού είχαν κάνει φυσικά την ταινία “Ο Ρόκκο και τ΄ αδέλφια του“).

Ο Βασιλιάς Παύλος με την Βασίλισσα Φρειδερίκη και την παρέα τους φτάνουν στο θέατρο. Τα παλιά εκείνα χρόνια που Βασιλιάδες και πολιτικοί παρακολουθούσαν παραστάσεις, είχαν την Επίδαυρο και σαν δείγμα σφυγμομέτρησης της δημοτικότητας τους. Μπαίνοντας στο θέατρο, από το χειροκρότημα του κόσμου καταλάβαιναν αν ήταν αρεστοί ή όχι.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής συγχαίρει την Άννα Συνοδινού ενώ δίπλα ακριβώς βρίσκεται η Κατίνα Παξινού

Στην δεξιά φωτογραφία- από όσο μπορώ να διακρίνω- πιστεύω ότι είναι ο Αλέκος Αλεξανδράκης

Η Μελίνα Μερκούρη- μελαχρινή- ως Μήδεια στην θρυλική παράσταση του Μίνωα Βολανάκη.

Το parking των αυτοκινήτων και των λεωφορείων της εποχής

Ο Γιάννης Τσαρούχης επιμελείται των κοστουμιών λίγο πριν βγουν οι ηθοποιοί στην σκηνή

Όρνιθες: η παράσταση μύθος του Καρόλου Κουν, του Μάνου Χατζιδάκι, του Γιάννη Τσαρούχη και της Μαρίας Χορς.

Ο Κάρολος Κουν μιλάει στους ηθοποιούς του λίγο πριν ξεκινήσει η πρόβα.

Πρώτος από αριστερά ο μεγάλος συγγραφέας και λάτρης της Ελλάδας Patrick Leigh Fermor. Δεύτερη από δεξιά η κορυφαία μπαλαρίνα Margot Fonteyn, με την παρέα τους στην Επίδαυρο. (Φωτ. Costas Achillopoulos)

Όταν η Jackie Kennedy πήγε στην Επίδαυρο

Το καλοκαίρι του 1961, έγινε ένας μικρός πανικός, όταν μαθεύτηκε ότι η Jacqueline Kennedy, η πρώτη κυρία των Ηνωμένων Πολιτειών, θα βρισκόταν στο θέατρο να παρακολουθήσει μαζί με την αδελφή της, πριγκίπισσα Lee Radziwiłł, και την συνοδεία τους, τις πρόβες της Ηλέκτρας.