Και πώς θα έρθει η ανάπτυξη; … απο τον Κώστα Γιαννακίδη

Ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει τόσο μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις που ουσιαστικά βγάζει την πραγματική οικονομία από τη συζήτηση για την ανάπτυξη. Ολα είναι φόροι…

Αρθρο του Κώστας Γιαννακίδης

Στα ανέμελα χρόνια, τα κομμάτια των δημοσιογράφων για την κατάθεση του προϋπολογισμού ήταν γραμμένα από την περσινή χρονιά.

Ναι, δεν υπήρχε περίπτωση να γράψεις κάτι διαφορετικό. Τα χρήματα για την Αμυνα ήταν πάντα πολλά και για την Παιδεία ελάχιστα. Η δαπάνη για τις συντάξεις εθεωρείτο προκλητικά χαμηλή, ομοίως και η διάθεση κονδυλίων για έργα και πρόνοια. Στην πραγματικότητα ο προϋπολογισμός, δηλαδή εκείνοι οι τόμοι που κουβαλούσε περιχαρής ο υπουργός Οικονομικών, δεν σεβόταν ούτε το χαρτί πάνω στο οποίο τυπωνόταν. Ηταν εξ αρχής ελλειμματικός με ασύδοτες δαπάνες, ενώ η υστέρηση στα έσοδα, λόγω φοροδιαφυγής, καλύπτονταν με δανεισμό. Ανέβαινε ο υπουργός στο βήμα και έλεγε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η μείωση του πληθωρισμού. Ευτυχία που, αν και δεν την εκτιμήσαμε στην ώρα της, την απολαύσαμε δεόντως. Την άλλη μέρα οι μισές εφημερίδες έγραφαν ότι ο προϋπολογισμός οδηγεί στην ανάπτυξη και οι άλλες μισές επισήμαιναν την απουσία αναπτυξιακού πρόσημου. Τα ίδια έγραφαν και μετά την ψήφιση. Γραφικότητες. Πάνε οκτώ χρόνια από τότε που κατατίθενται (σχεδόν) πραγματικοί προϋπολογισμοί.

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος καταθέτει τον προϋπολογισμό του 2018. Με νέους φόρους, νέες περικοπές και ανεδαφικές προσδοκίες για την πορεία των εσόδων. Το 2017 η υστέρηση εσόδων προσέγγισε το 1 δισ. ευρώ και οι περικοπές δαπανών (μαζί με την αθέτηση υποχρεώσεων) έφτασαν τα 3 δισ. ευρώ. Ετσι βγάζω και εγώ υπερπλεόνασμα. Αντιθέτως, όλα εκείνα που έλεγε η κυβέρνηση για έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, μπήκαν στη λίστα με τα ανέκδοτα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Το 2018 έρχεται με νέες φορολογικές επιβαρύνσεις, και πρόβλεψη για ανάπτυξη 1,6%, η οποία δεν αποκλείεται νακαταγραφεί αν προχωρήσουν δυναμικά οι ιδιωτικοποιήσεις. Ομως υπάρχει ένα βασικό πρόβλημα: το μείγμα της οικονομικής πολιτικής.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, σε μεγαλύτερο βαθμό από τις προηγούμενες, στηρίζει την εκτέλεση του προϋπολογισμού πρωτίστως στη φορολόγηση και δευτερευόντως στην περικοπή δαπανών. Αν, ας πούμε, ο προϋπολογισμός Χαρδούβελη προέβλεπε ότι η βελτίωση των μεγεθών θα έρθει κατά 60% από την περικοπή δαπανών και κατά 40% από τη φορολόγηση, ο αντίστοιχος συσχετισμός στον προϋπολογισμό του Τσακαλώτου ανεβάζει τη φορολόγηση περίπου στο 90%.

Η κυβέρνηση φέρνει στη Βουλή έναν προϋπολογισμό που έχει απαντήσεις για τα έσοδα, αλλά δεν πείθει στο αναπτυξιακό του σκέλος. Οταν η μεσαία τάξη στραγγαλίζεται από τους φόρους, ποιος θα μείνει για να υπηρετήσει το σενάριο της ανάπτυξης; Ενδεχομένως, αν οι αποκρατικοποιήσεις προχωρήσουν όπως προβλέπει το σχέδιο, ο δείκτης της ανάπτυξης να κουνηθεί προς το σημείο-στόχο. Εκδηλώνεται άλλωστε και το φαινόμενο του ελατηρίου: όταν κάτι συμπιέζεται τόσο πολύ, η αντίδραση του είναι αντανακλαστική.

Αν δεν συμβεί κάποια σημαντική ανατροπή στην εξέλιξη των μεγεθών και αν δεν χρειαστεί να πέσει ο κόφτης στις δαπάνες, το 2018 θα είναι ακριβώς όπως η χρονιά που φεύγει. Με τους φόρους να βάζουν δόντια στον λαιμό όσων μπορούν, ακόμα, να πληρώσουν και την επιχειρηματικότητα να αναζητεί οδούς διαφυγής. Και σε ένα χρόνο από σήμερα θα βγει ο Αλέξης Τσίπρας μπροστά στο τζάκι να μοιράσει πλεόνασμα. Το σχέδιο εξελίσσεται μια χαρά.