Πληκτικές κοινοτοπίες, αφόρητες μπούρδες… Γράφει ο Γιώργος Καρελιάς

Οι  κοινοτοπίες των ημερών είναι  αναπόφευκτες. Αν πρέπει να πεις οπωσδήποτε κάτι που να ξεπερνάει την τυπική ευχή («Χρόνια Πολλά» και τα παρόμοια), ώστε να φαίνεται ότι πρωτοτυπείς, κινδυνεύεις να μετατρέψεις τις κοινοτοπίες σε μπούρδες.

Σ’ αυτό το παιχνίδι πρωταγωνιστούν οι της πολιτικής ηγεσίας, προσπαθώντας να μετατρέψουν τις ανώδυνες, αλλά τυπικά πιο ειλικρινείς, ευχές σε, δήθεν, εμπνευσμένες και αναζωγονητικές. Τέτοιες ήταν οι δηλώσεις για τον «συμβολισμό» της Ανάστασης. Για τον έναν αυτός ο συμβολισμός είναι «το πέρασμα από την κρίση στην ελπίδα». O άλλος συνδύασε την Ιθάκη  και τον Οδυσσέα του Ομήρου με  τα βάσανα της σημερινής Ελλάδας. Και ο τρίτος, πιο πεζός, το πήγε στις καλύτερες μέρες που θα ζήσει η Ελλάδα «γιατί το αξίζει».

Ισως εκεί που «παίζουν» οι μεγαλοστομίες. Και τέτοιες δεν εκτοξεύουν μόνο οι πολιτικοί. Διαβάζεις, για παράδειγμα, στα λεγόμενα social media ευχές του τύπου «καλή ανάσταση στην πατρίδα μας» και «καλή λευτεριά στην Ελλάδα μας». Τι να εννοούν οι ποιητές; Εξαρτάται από τη σκοπιά του ευχομένου.

Οι μεν-ας πούμε οι πρώην και νυν «αντιμνημονιακοί»- μπορεί να εννοούν να «αναστηθούμε» και να «λευτερωθούμε» από την καταπίεση του Σόιμπλε και του Τόμσεν.  Οι άλλοι μπορεί να το πάνε στην καταπίεση του Τσίπρα.

Όμως, η Ελλάδα δεν χρειάζεται καμιά «ανάσταση», γιατί δεν είναι πεθαμένη. Και καμιά «λευτεριά», γιατί δεν είναι σκλαβωμένη. Είναι μια χώρα που κινείται κοντά στο μέσο  ευρωπαϊκό όρο, η οποία τα τελευταία εφτά χρόνια υφίσταται τις συνέπειες μια πολύπλευρης χρεοκοπίας, που οφείλεται σε συγκεκριμένες αποφάσεις των ηγετών της σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Αποφάσεις που (προ)καθορίστηκαν και από τις επιλογές των πολιτών της.

Σήμερα η Ελλάδα, ηγεσία και πολίτες,  δεν χρειάζεται διαρκή επανάληψη πληκτικών κοινοτοπιών και «αντιστασιακών» μεγαλοστομιών. Χρειάζεται περισσότερη αυτογνωσία. Και, όπως λέει ο στίχος του γνωστού άσματος, «λιγότερα συνθήματα και πιο πολλή δουλειά».

Διαφορετικά οι  ευχές γίνονται απλή έκφραση επιθυμιών. Και με τις επιθυμίες δεν συμβαίνει αυτό που περιγράφει ο Ομηρος με τον Οδυσσέα (επιστροφή στην Ιθάκη), αλλά αυτό που γράφει ο ιστορικός Θουκυδίδης: «Επιθυμία μεν ελάχιστα  κατορθούνται, προνοία δε τα πλείστα»(«με την επιθυμία πετυχαίνουμε ελάχιστα, με την πρόνοια-πρόβλεψη, σύνεση-τα περισσότερα»).