
Ο ζεϊμπέκικος είναι παλιός χορός και είναι αυστηρά αντρικός, γι’ αυτό και ορισμένες φορές αποκαλείται, εξαιτίας των χορευτικών του κινήσεων από άνδρες, ως “χορός του αετού”. Είναι χορός που δεν έχει βήματα αλλά μόνο φιγούρες και μία συγκεκριμένη κυκλική κίνηση.
Με το ζεϊμπέκικο ο άντρας ξεδίνει, εξωτερικεύει τον πόνο του. Με το ζεϊμπέκικο ο άντρας κερδίζει την απαλλαγή του από κάθε καταθλιπτικό σύμπλεγμα που μπορεί να τον καταπιέζει.
Η καταγωγή του ζεϊμπέκικου
Μην ακούτε που λένε ότι το ζεϊμπέκικο είναι Τούρκικος χορός. Το ζεϊμπέκικο (ή ζεϊμπέκικος) είναι ελληνικός λαϊκός χορός. Αναφέρεται ότι διαδόθηκε στα ελλαδικά αστικά κέντρα στα τέλη του 19ου αιώνα. Ωστόσο, η εμφάνισή του ανάγεται στα τέλη του 17ου αιώνα στην Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι χορευόταν στη Μαγνησία και το Αϊδίνιο σε τοπικές γιορτές. Όντας αρχικά αντικριστός χορός δύο ατόμων που έφεραν οπλισμό, εξελίχθηκε σε «μονήρη αυτοσχεδιαστικό ανδρικό χορό.
Οι πιο εμπεριστατωμένες πηγές λένε ότι χορός αντλεί την καταγωγή του από εξισλαμισμένους Ζεϊμπέκους. Οι Ζεϊμπέκοι ως ιδιαίτερη μειονότητα του πληθυσμού της Προύσας, του Αϊδινίου και της Ερυθραίας της Μικράς Ασίας, επονομαζόμενοι και «ιππότες των όρεων», ήταν υπό διωγμό εξαιτίας της παραβατικής συμπεριφοράς τους. Κατά τον Ηρόδοτο, η λέξη Ζεμπέκος παράγεται από την αρχαία Θρακική λέξη μπούκο που προερχόμενη από την φρυγική λέξη βέκος, σημαίνει βούκα = μπουκιά, η οποία με πρώτο συνθετικό την κλητική του Ζεύς, Ζευ, παράγει τη λέξη Ζεϊμπέκηδες, επίσης θεωρεί ότι συμβολίζει κατά κάποιο τρόπο μια αναζήτηση για την ένωση του πνεύματος με το σώμα, του θεού με τον άνθρωπο και χορευόταν στην απώτερη αρχαιότητα προς τιμήν της Κυβέλης της μητέρας θεάς.
Ο Γιάννης Τσαρούχης λάτρευε το ζεϊμπέκικο και το χόρευε. Η ασπρόμαυρη φωτογραφία είναι από το 1961 και είναι του Γάλλου φωτογράφου Henri Cartier-Bresson.
Ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης σε μια συνομιλία του με τον ρεμπέτη Τάκη Μπίνη έχει υποστηρίξει ότι «οι Ζεϊμπέκηδες ήταν Έλληνες κυρίως από την Μακεδονία και αλλού και Θρακιώτες, που ακολούθησαν τον Μέγα Αλέξανδρο στην εκστρατεία του στα βάθη της Ασίας. Τους ονόμαζαν Ζεϊμπέκια δηλαδή ζωέμπορους και Μακελάρηδες γιατί έσφαζαν ζώα και τα πουλούσαν.
Ο Σίμων Καράς υποστήριζε πως ο χορός είχε κληρονομιά αρχαιοελληνική (ρυθμική – χορευτική) αφού το ρυθμικό τους σχήμα των 9 χρόνων διαφαίνεται στις ωδές της Λεσβίας Σαπφούς.
Κατά άλλους η προέλευση του χορού ανάγεται στον αρχαίο χορό «Αρτο-ζήν». Η λέξη «Ζεϋ» (από το Ζευς) συμβολίζει κατ’ αυτόν το πνεύμα, ενώ το «μπέκος», το ψωμί δηλαδή, το σώμα.
Ο ζεϊμπέκικος ορίζεται ως ρεμπέτικος χορός, τουλάχιστον για την περίοδο 1850-1953 σε ό,τι αφορά στην κοινωνική του διάσταση. Από το 1953 έως το 1980 οι μετεξελίξεις και οι μετασχηματισμοί της ελληνικής κοινωνίας φέρνουν στο προσκήνιο το ζεϊμπέκικο ως λαϊκό χορό. Από το 1980 και εντεύθεν ορίζεται ως πανελλήνιος χορός που εξελίσσεται σύμφωνα με την ελληνική αστικολαϊκή μουσική παράδοση
Διάσημα ζεϊμπέκικα
Όταν ο Δημήτρης Μητροπάνος στην σκηνή χόρευε ζεϊμπέκικο, ο κόσμος παραληρούσε.
Το ζεϊμπέκικο του Νίκου Κούρκουλου επίσης ήταν μοναδικό
Ο Γιώργος Φούντας δεν θα μπορούσε να λείψει από την παρέα.
Ο Γιάννης Τσαρούχης εκτός που αγαπούσε και χόρευε το ζεϊμπέκικο, το ζωγράφιζε κιόλας.
Το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας
—————————————-
Το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας
————————————
nikosonline
Αφήστε μια απάντηση